Ons vertrouwde verhaal van ‘groei’ is niet meer toereikend. We hebben verticaal ontwikkelde leiders nodig die ons helpen een nieuw narratief te ontwikkelen. Zij kijken met een breder perspectief naar de wereld en handelen daarnaar. Mijn ervaring is dat personal blended learning een heel geschikte methode is voor verticale ontwikkeling: een combinatie van e-learning en persoonlijke begeleiding gericht op verticale ontwikkeling.
Ik zie veel voorbeelden van leiders die handelen vanuit het belang en perspectief van de onderneming, zonder te kijken naar de gevolgen voor de samenleving. Bijvoorbeeld Schiphol, waar een onoverbrugbare kloof is ontstaan tussen directie en medewerkers, met verstrekkende gevolgen. Energiebedrijven schenden hun contracten en draaien dit slechts onder maatschappelijke druk terug. Boeren krijgen een oplossing opgelegd voor de stikstof-problemen, terwijl die niet één oorzaak kennen, maar samenhangen met onze manier van leven. In de politiek gaat de aandacht vooral naar de korte termijn en overleven van het individu en veel minder naar de lange termijn en de samenleving als geheel.
Verticale ontwikkeling
Als het eigenbelang voorop staat, wordt succes vaak afgemeten aan groei. Opleidingsbudgetten gaan naar horizontale ontwikkeling: het ontplooien van kennis en vaardigheden. Nuttig om meer gedaan te krijgen, maar nóg meer modellen en wéér andere werkvormen gaan onze problemen niet oplossen. Verticale ontwikkeling geeft ruimte voor nieuwe betekenisgeving, andere zienswijzen en een bredere kijk op zaken. Hierdoor kunnen nieuwe ‘narratieven’- nieuwe verhalen – ontstaan over wie wij zijn en wat er toe doet. Leiders met een hoge mate van verticale ontwikkeling maken vaker gebruik van deze narratieven en nemen daardoor vaak beter gebalanceerde beslissingen.
Een organisatie die al vijftig jaar op deze manier handelt, is Patagonia. De oprichter liet afgelopen maand weten zijn bedrijf weg te geven. Alle winst gaat naar een fonds en een non-profit organisatie, bestemd voor de bescherming van kwetsbare natuurgebieden wereldwijd.
Verticale ontwikkeling maakt daarmee een nieuwe narratief voor de samenleving mogelijk. Onze huidige narratief van ‘groei’ verbindt ons aan de noodzaak om te blijven groeien. Verticale ontwikkeling geeft de ruimte om hieruit te stappen en een nieuw verhaal te vertellen; van een economie van betekenisgeving.
Vermogens beschikbaar
Hoe kunnen we zorgen voor meer verticale ontwikkeling bij leiders, gezien alle dossiers? Mijn antwoord, uitvoerig getest in de afgelopen jaren: personal blended learning. Dit is een combinatie van horizontale (kennis en kunde) en verticale (bewustzijn) ontwikkeling, via e-learning en (online) persoonlijke begeleiding. Nieuw opgedane vaardigheden krijgen direct verdieping in gesprekken met de begeleider. Deelnemers doorvoelen de gewenste verandering en passen het geleerde toe in hun eigen leven. Daar vindt immers het echte leren plaats. Ondertussen is er ruimte voor experiment, bijsturen en directe feedback.
Ik durf te stellen dat personal blended learning ons kan helpen alle vermogens beschikbaar te krijgen die nodig zijn om samen een nieuw narratief van betekenisgeving te ontwikkelen. De persoonlijke begeleiding zal ruimte bieden aan de angst, de verkramping en al het andere dat onze verticale ontwikkeling in de weg zit. Daarná zijn we in staat om al lerende nieuwe wegen te bewandelen. We zullen oplossingen bedenken voor maatschappelijke vraagstukken die we nu als moeilijk of zelfs onoplosbaar ervaren.
Deze blog is geschreven door Allard de Ranitz, changemaker bij Synnervate. Hij verzorgt o.a. Personal Learning Journeys; persoonlijke ontwikkeltrajecten op basis van Spiral Dynamics.