Jaar: 2022

Leestip: Leve het team, van boosdoener naar bondgenoot

Marinet Ritz

Leve het team, van boosdoener naar bondgenoot van Peter Kunneman en Paula Nordhauzen geeft een verfrissend en nieuw perspectief op teamontwikkeling met de (nog onvoldoende bekende) methode van SCT (Systems Centered Training).

Er zijn veel boeken over teamontwikkeling en groepsdynamiek geschreven, maar dit recent verschenen boek is echt vernieuwend en geeft een fascinerende inkijk in hoe teams nu écht werken. Op heldere en toegankelijke wijze legt het de complexe dynamieken bloot die spelen in teams. Het geeft je stap voor stap de tools om door de moeilijke fasen van groepsontwikkeling heen te bewegen. 

Het boek is aantrekkelijk om te lezen omdat het je meeneemt in een verhaal over het team van Hugo, een ervaren manager, die de opdracht krijgt een grote aanbesteding te winnen. Deze verhaallijn wordt steeds afgewisseld met analyses van de processen en interacties, de onderliggende theorie, en wat je concreet kunt doen om lastige en destructieve patronen te doorbreken. 

Binnen Synnervate zijn we getraind door een gelicenseerd SCT trainer  (Systems Centered Training), waardoor wij aan den lijve weten wat de kracht en noodzaak is van een werkwijze die de onderstroom dynamieken helder blootlegt, en een uitweg biedt op momenten dat we als team onder druk staan. We zijn dan ook heel blij dat er nu een helder en toegankelijk Nederlands boek over verschenen is.

Een aanrader voor iedereen die teams aanstuurt of met groepen werkt.

meer over systeemgericht ontwikkelen

 

Nieuw narratief door verticaal leiderschap

Allard de Ranitz

Ons vertrouwde verhaal van ‘groei’ is niet meer toereikend. We hebben verticaal ontwikkelde leiders nodig die ons helpen een nieuw narratief te ontwikkelen. Zij kijken met een breder perspectief naar de wereld en handelen daarnaar. Mijn ervaring is dat personal blended learning een heel geschikte methode is voor verticale ontwikkeling: een combinatie van e-learning en persoonlijke begeleiding gericht op verticale ontwikkeling.

Ik zie veel voorbeelden van leiders die handelen vanuit het belang en perspectief van de onderneming, zonder te kijken naar de gevolgen voor de samenleving. Bijvoorbeeld Schiphol, waar een onoverbrugbare kloof is ontstaan tussen directie en medewerkers, met verstrekkende gevolgen. Energiebedrijven schenden hun contracten en draaien dit slechts onder maatschappelijke druk terug. Boeren krijgen een oplossing opgelegd voor de stikstof-problemen, terwijl die niet één oorzaak kennen, maar samenhangen met onze manier van leven. In de politiek gaat de aandacht vooral naar de korte termijn en overleven van het individu en veel minder naar de lange termijn en de samenleving als geheel.

Verticale ontwikkeling

Als het eigenbelang voorop staat, wordt succes vaak afgemeten aan groei. Opleidingsbudgetten gaan naar horizontale ontwikkeling: het ontplooien van kennis en vaardigheden. Nuttig om meer gedaan te krijgen, maar nóg meer modellen en wéér andere werkvormen gaan onze problemen niet oplossen. Verticale ontwikkeling geeft ruimte voor nieuwe betekenisgeving, andere zienswijzen en een bredere kijk op zaken. Hierdoor kunnen nieuwe ‘narratieven’- nieuwe verhalen – ontstaan over wie wij zijn en wat er toe doet. Leiders met een hoge mate van verticale ontwikkeling maken vaker gebruik van deze narratieven en nemen daardoor vaak beter gebalanceerde beslissingen.

Een organisatie die al vijftig jaar op deze manier handelt, is Patagonia. De oprichter liet afgelopen maand weten zijn bedrijf weg te geven. Alle winst gaat naar een fonds en een non-profit organisatie, bestemd voor de bescherming van kwetsbare natuurgebieden wereldwijd.

Verticale ontwikkeling maakt daarmee een nieuwe narratief voor de samenleving mogelijk. Onze huidige narratief van ‘groei’ verbindt ons aan de noodzaak om te blijven groeien. Verticale ontwikkeling geeft de ruimte om hieruit te stappen en een nieuw verhaal te vertellen; van een economie van betekenisgeving.

Vermogens beschikbaar

Hoe kunnen we zorgen voor meer verticale ontwikkeling bij leiders, gezien alle dossiers? Mijn antwoord, uitvoerig getest in de afgelopen jaren: personal blended learning. Dit is een combinatie van horizontale (kennis en kunde) en verticale (bewustzijn) ontwikkeling, via e-learning en (online) persoonlijke begeleiding. Nieuw opgedane vaardigheden krijgen direct verdieping in gesprekken met de begeleider. Deelnemers doorvoelen de gewenste verandering en passen het geleerde toe in hun eigen leven. Daar vindt immers het echte leren plaats. Ondertussen is er ruimte voor experiment, bijsturen en directe feedback.

Ik durf te stellen dat personal blended learning ons kan helpen alle vermogens beschikbaar te krijgen die nodig zijn om samen een nieuw narratief van betekenisgeving te ontwikkelen. De persoonlijke begeleiding zal ruimte bieden aan de angst, de verkramping en al het andere dat onze verticale ontwikkeling in de weg zit. Daarná zijn we in staat om al lerende nieuwe wegen te bewandelen. We zullen oplossingen bedenken voor maatschappelijke vraagstukken die we nu als moeilijk of zelfs onoplosbaar ervaren.

Deze blog is geschreven door Allard de Ranitz, changemaker bij Synnervate. Hij verzorgt o.a. Personal Learning Journeys; persoonlijke ontwikkeltrajecten op basis van Spiral Dynamics.

Spaanse interesse voor ontwikkeling ecosystemen

Ard Hordijk

Het onderzoek naar ecosystemen dat Tatiana Glad (Impact Hub) en Ard Hordijk vorig najaar publiceerden, is goed ontvangen in Spanje. Op 29 juni namen ze deel aan een panelgesprek tijdens het evenement ‘Ecología Social: La práctica del Desarrollo de Ecosistemas’ in Madrid. Met name de visualisatie van de ontwikkeling van ecosystemen riep veel herkenning op. Directeuren van verschillende Impact Hubs uit Spanje en Latijns Amerika reflecteerden op hun eigen praktijk van bouwen aan ecosystemen, met behulp van de inzichten uit het onderzoek.

Bekijk de opname van het panelgesprek (Engels)

Tatiana Glad en Ard Hordijk beschrijven o.a. de competenties van ecosysteembouwers en de dilemma’s die hen bezighouden. Ook schetsen ze de verschillende fasen van ecosystemen in ontwikkeling. 

Download publicatie ‘Social Ecologies: The Practice of Ecosystem Building’ (Engels) 

Snel schakelen wanneer de nood hoog is

beheerder

Noodsituaties zijn niet te voorspellen, maar de voorbereiding erop wel. Veiligheidsregio Fryslân coördineert de multidisciplinaire samenwerking tussen o.a. brandweer, politie, ambulancedienst, gemeente, bedrijven, defensie en inwoners van Friesland. De Covid-19-besmettingen vragen in 2021 en 2022 veel van de organisatie. Marcel van Wijk begeleidt in deze periode het team dat zorgt voor nieuwbouw en onderhoud van de brandweerkazernes en alle GGD-locaties van Friesland, waaronder de priklocaties.

naar de praktijk

Wat is jouw bloesem?

Marcel van Wijk

Is je wel eens opgevallen dat alles in de natuur cyclisch verloopt? Eb en vloed, de 4 seizoenen, dood en geboorte. Er is een begin, een groeifase, een stabiele fase en een natuurlijk einde, dat vaak weer een nieuw begin inluidt.

Stel, wij mensen zouden ook meer cyclisch gaan leven en werken. Dan vertoeven we nu in de tijd van de opkomende bloei. We zouden vooral nieuwe verbindingen leggen en aandacht geven aan snelle innovatie, groeispurts en ontwikkeling. We zouden ons bezig houden met de vraag: wat is mijn bloesem? Wetende dat er straks appels groeien, wat laat ik nu ontkiemen?

Bij mij persoonlijk krijgt dat vorm door boeken te lezen die gaan over het regeneratieve vermogen van de mens, bijvoorbeeld ‘Leven & werken in het ritme van de seizoenen’ van Jaap Voigt en het boek ‘Regenerative Leadership’ van Giles Hutchins en Laura Storm. Ze leggen oude wijsheden bloot en inspireren om opnieuw verbinding te maken, met elkaar en met de aarde.

blog lezen

Rotterdams bedrijf start met Holacracy

beheerder

Orga maakt helikopterdekverlichting, obstructiemarkering voor o.a. windturbines, navigatiehulpmiddelen en remote power supply systemen. De 175-koppige crew werkt vanuit acht verschillende landen aan hoogwaardige en technologisch zeer geavanceerde producten voor de beveiliging van mensen, objecten en het milieu. Patricia Voorwald‑Snijder werkt al dertig jaar bij Orga. Ze groeide mee met de ontwikkeling van de organisatie, en is nauw betrokken bij de implementatie van Holacracy. In elf maanden tijd leerde de organisatie stap voor stap werken volgens dit besturingsmodel. Een intens traject, dat in het begin ongemakkelijk was voor iedereen.

naar de praktijk

Podcast over persoonlijke leiderschap

beheerder

Hoe maak je je organisatie veerkrachtig, hoe kom je tot betere onderlinge samenwerkingen en hoe ontwikkel je het benodigde leiderschap? De radio-uitzending met Rob van Vliet van Synnervate en Martijn van de Poll van HBB Groep is nu te beluisteren als driedelige podcast.

“Je bent er niet met even een training. Ik geloof dat we ons hele leven kunnen werken aan onszelf en aan de organisatie, om te anticiperen op de omgeving. Je groeit zelf, de wereld groeit, dus je moet constant bezig blijven.”

- Martijn

“Als je je voorbeeld leeft, doe je daar de organisatie, jezelf en de wereld het grootste plezier mee.”

- Rob

 

Neem een voorbeeld aan de appelboom

Marcel van Wijk

Hoe zou het zijn als we ons werkritme en ons leven aanpassen aan de ritmes van de seizoenen? Zou het ons werkgeluk en welbevinden beïnvloeden? Durven wij net als de natuur regeneratief te zijn? Deze vragen stel ik mezelf, in het gezelschap van een heel oude appelboom.

Appelbomen geven al generaties lang appels. Ze laten zich voeden door een gezonde bodem en pakken licht vanuit de hemel. Ze geven en nemen precies wat ze nodig hebben om te leven. Appelbomen veren mee met de seizoenen. Er zijn vruchten in de herfst, het is stil in de winter, de bloesem dient zich aan in de lente, de zomer doet de rest. Appelbomen – en andere levende organismen – begrenzen zichzelf, zodat er later gefloreerd kan worden. En ze leven in verbinding met elkaar.

Wij mensen zouden baat hebben bij een ritme dat meer in overeenstemming is met de natuur. We gaan immers altijd maar door, elk seizoen weer. De laatste winters weerspiegelen dat ook nog eens; de seizoenen worden net zo monotoom als ons werkritme. Bijna alleen maar pieken en weinig rustpunten. We zouden meer rust kunnen nemen en onszelf begrenzen als de natuur dat van ons vraagt. Om zo ook weer helemaal te kunnen floreren als de tijd daarom vraagt.

Eén van de processen in de natuur die mij erg boeit, is regeneratie. Dit is het biologische of fysiologische verschijnsel waarbij beschadigde delen van een organisme volledig worden hersteld. Peter Merry beschrijft in zijn artikel ‘From transformation to regeneration of consiousness’ de noodzaak van een regeneratieve manier van denken en leven. Dat gaat verder dan het ‘conservatieve’ begrip duurzaamheid. Wat mij trof in het artikel is de uitnodiging om ook onze schaduwkanten onder ogen te komen en onszelf opnieuw uit te vinden. Onze grenzeloze manier van leven, waarbij we onszelf hebben losgekoppeld van het ritme van de natuur, heeft immers zijn tol geëist. De verbinding met onszelf, met elkaar en met de aarde herstellen is wat mij betreft cruciaal om de ecologische crisis te boven te komen en de aarde leefbaar te houden voor toekomstige generaties. Beschadigde delen herstellen begint bij onszelf.

Hoe kunnen we onszelf weer leren zien als onderdeel van een veel groter geheel? Durven we ons regeneratief op te stellen en bewust te zijn van onze eigen grenzen, en ook die van andere organismen, waaronder de aarde zelf?

De oude appelboom zwijgt. Toch geeft ze me antwoorden. Mensen floreren ook bij veel diversiteit, periodes van rust en gezonde voeding afkomstig uit een gezonde bodem. Het stelt ons in staat onze talenten te laten zien, privé en op het werk. Laten we een voorbeeld nemen aan de appelboom, minstens 4 seizoenen lang.

Deze blog is geschreven door Marcel van Wijk, changemaker bij Synnervate.

 

 

Wat is jullie natuurlijke volgende stap?

Oriëntatiegesprek Neem contact op

In 60 min de samenwerking verkennen