Leestip: Leve het team, van boosdoener naar bondgenoot

Leve het team, van boosdoener naar bondgenoot van Peter Kunneman en Paula Nordhauzen geeft een verfrissend en nieuw perspectief op teamontwikkeling met de (nog onvoldoende bekende) methode van SCT (Systems Centered Training).

Er zijn veel boeken over teamontwikkeling en groepsdynamiek geschreven, maar dit recent verschenen boek is echt vernieuwend en geeft een fascinerende inkijk in hoe teams nu écht werken. Op heldere en toegankelijke wijze legt het de complexe dynamieken bloot die spelen in teams. Het geeft je stap voor stap de tools om door de moeilijke fasen van groepsontwikkeling heen te bewegen. 

Het boek is aantrekkelijk om te lezen omdat het je meeneemt in een verhaal over het team van Hugo, een ervaren manager, die de opdracht krijgt een grote aanbesteding te winnen. Deze verhaallijn wordt steeds afgewisseld met analyses van de processen en interacties, de onderliggende theorie, en wat je concreet kunt doen om lastige en destructieve patronen te doorbreken. 

Binnen Synnervate zijn we getraind door een gelicenseerd SCT trainer  (Systems Centered Training), waardoor wij aan den lijve weten wat de kracht en noodzaak is van een werkwijze die de onderstroom dynamieken helder blootlegt, en een uitweg biedt op momenten dat we als team onder druk staan. We zijn dan ook heel blij dat er nu een helder en toegankelijk Nederlands boek over verschenen is.

Een aanrader voor iedereen die teams aanstuurt of met groepen werkt.

meer over systeemgericht ontwikkelen

 

Spaanse interesse voor ontwikkeling ecosystemen

Het onderzoek naar ecosystemen dat Tatiana Glad (Impact Hub) en Ard Hordijk vorig najaar publiceerden, is goed ontvangen in Spanje. Op 29 juni namen ze deel aan een panelgesprek tijdens het evenement ‘Ecología Social: La práctica del Desarrollo de Ecosistemas’ in Madrid. Met name de visualisatie van de ontwikkeling van ecosystemen riep veel herkenning op. Directeuren van verschillende Impact Hubs uit Spanje en Latijns Amerika reflecteerden op hun eigen praktijk van bouwen aan ecosystemen, met behulp van de inzichten uit het onderzoek.

Bekijk de opname van het panelgesprek (Engels)

Tatiana Glad en Ard Hordijk beschrijven o.a. de competenties van ecosysteembouwers en de dilemma’s die hen bezighouden. Ook schetsen ze de verschillende fasen van ecosystemen in ontwikkeling. 

Download publicatie ‘Social Ecologies: The Practice of Ecosystem Building’ (Engels) 

Snel schakelen wanneer de nood hoog is

Noodsituaties zijn niet te voorspellen, maar de voorbereiding erop wel. Veiligheidsregio Fryslân coördineert de multidisciplinaire samenwerking tussen o.a. brandweer, politie, ambulancedienst, gemeente, bedrijven, defensie en inwoners van Friesland. De Covid-19-besmettingen vragen in 2021 en 2022 veel van de organisatie. Marcel van Wijk begeleidt in deze periode het team dat zorgt voor nieuwbouw en onderhoud van de brandweerkazernes en alle GGD-locaties van Friesland, waaronder de priklocaties.

naar de praktijk

Wat is jouw bloesem?

Is je wel eens opgevallen dat alles in de natuur cyclisch verloopt? Eb en vloed, de 4 seizoenen, dood en geboorte. Er is een begin, een groeifase, een stabiele fase en een natuurlijk einde, dat vaak weer een nieuw begin inluidt.

Stel, wij mensen zouden ook meer cyclisch gaan leven en werken. Dan vertoeven we nu in de tijd van de opkomende bloei. We zouden vooral nieuwe verbindingen leggen en aandacht geven aan snelle innovatie, groeispurts en ontwikkeling. We zouden ons bezig houden met de vraag: wat is mijn bloesem? Wetende dat er straks appels groeien, wat laat ik nu ontkiemen?

Bij mij persoonlijk krijgt dat vorm door boeken te lezen die gaan over het regeneratieve vermogen van de mens, bijvoorbeeld ‘Leven & werken in het ritme van de seizoenen’ van Jaap Voigt en het boek ‘Regenerative Leadership’ van Giles Hutchins en Laura Storm. Ze leggen oude wijsheden bloot en inspireren om opnieuw verbinding te maken, met elkaar en met de aarde.

blog lezen

Rotterdams bedrijf start met Holacracy

Orga maakt helikopterdekverlichting, obstructiemarkering voor o.a. windturbines, navigatiehulpmiddelen en remote power supply systemen. De 175-koppige crew werkt vanuit acht verschillende landen aan hoogwaardige en technologisch zeer geavanceerde producten voor de beveiliging van mensen, objecten en het milieu. Patricia Voorwald‑Snijder werkt al dertig jaar bij Orga. Ze groeide mee met de ontwikkeling van de organisatie, en is nauw betrokken bij de implementatie van Holacracy. In elf maanden tijd leerde de organisatie stap voor stap werken volgens dit besturingsmodel. Een intens traject, dat in het begin ongemakkelijk was voor iedereen.

naar de praktijk

Neem een voorbeeld aan de appelboom

Hoe zou het zijn als we ons werkritme en ons leven aanpassen aan de ritmes van de seizoenen? Zou het ons werkgeluk en welbevinden beïnvloeden? Durven wij net als de natuur regeneratief te zijn? Deze vragen stel ik mezelf, in het gezelschap van een heel oude appelboom.

Appelbomen geven al generaties lang appels. Ze laten zich voeden door een gezonde bodem en pakken licht vanuit de hemel. Ze geven en nemen precies wat ze nodig hebben om te leven. Appelbomen veren mee met de seizoenen. Er zijn vruchten in de herfst, het is stil in de winter, de bloesem dient zich aan in de lente, de zomer doet de rest. Appelbomen – en andere levende organismen – begrenzen zichzelf, zodat er later gefloreerd kan worden. En ze leven in verbinding met elkaar.

Wij mensen zouden baat hebben bij een ritme dat meer in overeenstemming is met de natuur. We gaan immers altijd maar door, elk seizoen weer. De laatste winters weerspiegelen dat ook nog eens; de seizoenen worden net zo monotoom als ons werkritme. Bijna alleen maar pieken en weinig rustpunten. We zouden meer rust kunnen nemen en onszelf begrenzen als de natuur dat van ons vraagt. Om zo ook weer helemaal te kunnen floreren als de tijd daarom vraagt.

Eén van de processen in de natuur die mij erg boeit, is regeneratie. Dit is het biologische of fysiologische verschijnsel waarbij beschadigde delen van een organisme volledig worden hersteld. Peter Merry beschrijft in zijn artikel ‘From transformation to regeneration of consiousness’ de noodzaak van een regeneratieve manier van denken en leven. Dat gaat verder dan het ‘conservatieve’ begrip duurzaamheid. Wat mij trof in het artikel is de uitnodiging om ook onze schaduwkanten onder ogen te komen en onszelf opnieuw uit te vinden. Onze grenzeloze manier van leven, waarbij we onszelf hebben losgekoppeld van het ritme van de natuur, heeft immers zijn tol geëist. De verbinding met onszelf, met elkaar en met de aarde herstellen is wat mij betreft cruciaal om de ecologische crisis te boven te komen en de aarde leefbaar te houden voor toekomstige generaties. Beschadigde delen herstellen begint bij onszelf.

Hoe kunnen we onszelf weer leren zien als onderdeel van een veel groter geheel? Durven we ons regeneratief op te stellen en bewust te zijn van onze eigen grenzen, en ook die van andere organismen, waaronder de aarde zelf?

De oude appelboom zwijgt. Toch geeft ze me antwoorden. Mensen floreren ook bij veel diversiteit, periodes van rust en gezonde voeding afkomstig uit een gezonde bodem. Het stelt ons in staat onze talenten te laten zien, privé en op het werk. Laten we een voorbeeld nemen aan de appelboom, minstens 4 seizoenen lang.

Deze blog is geschreven door Marcel van Wijk, changemaker bij Synnervate.

 

 

Hoe neem je lockdown-inzichten mee?

Hoe geven we inzichten die de lockdown gaf een plek in ons vertrouwde (werk)leven? Jasper Rienstra beantwoordt die vraag als volgt: “Door niet iets te doen. Een van de ‘blessings in disguise’ van de lockdown was de gedwongen rust, de eenvoud en het gebrek aan volle agenda’s. Het deed veel mensen goed; er was méér rust dan die ze voor zichzelf zouden hebben georganiseerd. Hadden we het dus veel te druk? En maakten we daar dan weer een verbeterproject van, met doelen, een planning en een gewenst resultaat? Inspirerender is deze conclusie: we zijn al best goed in het omgaan met nieuwe omstandigheden, ons eraan overgeven, en de waarde ervan zien. Als we dat kunnen in de lockdown, dan kunnen we dat ook na de lockdown. Het achterwege laten van de ‘’maximalisatie van de inzichten-opbrengst’ lijkt me een goed begin. En vanaf daar: overgeven aan wat zich aandient. Dan blijven we wakker, nieuwsgierig en veerkrachtig.”

 

Impact Hub zet ecosystemen op

Impact Hub Amsterdam ziet de toenemende behoefte van organisaties om samen te werken aan maatschappelijke transities en zet daarvoor issue-based ecosystemen op. In een ecosysteem werken maatschappelijk ondernemers, klanten, financiers, overheden en kennisinstellingen samen aan het versnellen van een transitie, rondom de onderwerpen voedsel, circulair ondernemen en inclusiviteit. Een ecosysteem bouwt voor op de bestaande netwerken, waarin het gaat om het leggen van contacten en eruit halen wat partijen nodig hebben. Ard Hordijk gaat met Impact Hub de afgelopen periode evalueren, op zoek naar geleerde lessen van andere organisaties en inzichten van wetenschappers. Het doel is beter te begrijpen hoe een issue-based ecosystemen zich ontwikkelen en hoe die ontwikkeling gestimuleerd kan worden. De uitkomsten van het onderzoek zijn ook inzetbaar voor andere organisaties die een rol willen spelen in het versnellen of ondersteunen van transities.

Waar is de symphonie?

Onze monotone maatschappij met een standaard voor meningen is lekker efficiënt en productief. Het gaat alleen ten koste van alles wat de aarde en ons mensen mooi maakt. Waar zijn de mensen met afwijkende meningen die niet tegenover elkaar staan, maar elkaar verrijken?

Ik mis in debatten de ruimte voor verrijking van elkaars mening en kleur. Verschillende meningen krijgen wel aandacht, maar ze worden niet bij elkaar gebracht. Ondertussen houdt de meerderheid zich stil. Dat ligt ook aan onszelf, we vallen liever niet op. ‘Doe maar normaal’ speelt ons parten. Maar wat is normaal? Is een land vol raaigras en maisvelden normaal? Of juist een biodivers landschap met verschillende soorten en bloemen? 

De onderliggende vraag is eigenlijk: wat betekent het om mens te zijn in deze tijd? Alles wat er nu gaande is, nodigt ons uit om daarover na te denken (corona, biodiversiteitsverlies, grote maatschappelijke transities, verandering van bestuurscultuur).

Ik wil graag een oproep doen: kijk voorbij de mening, kleur en haardracht van iemand die je ontmoet. Hoor elkaars informatie. Blijf luisteren. Betwijfel de aannames die je hebt over de ander en neem daarbij niet je eigen groep als referentiekader. Onderdruk tegelijkertijd niet je eigen kleur. Dan krijgt de symphonie tussen mensen aandacht en kunnen groepen zich op een natuurlijke wijze ontwikkelen. 

De interactie tussen verschillende individuen zorgt voor balans en kracht in de groep. Het brengt een onderwerp of gesprek naar terreinen die we zelf nog niet ontgonnen hadden. Zo werkt het ook in organisaties. In mijn werk stimuleer ik nieuwe routines: aannames over elkaar toetsen, moeilijke gesprekken aangaan en een kinderlijke blik van nieuwsgierigheid hanteren. Ik laat zien hoe je verschillende informatiestromen kunt integreren en hoe waardevol het is om in alle rust af te pellen wat iemand echt bedoelt met actie, vraag of opmerking. Het luisteren naar iemands kleur vergt namelijk bewustzijn en oprechte aandacht. Die aspecten van mens-zijn zijn niet altijd makkelijk. Ook ik moet mezelf eraan blijven herinneren mijn eigen kleur -mijn gevoel, mijn informatie-  te laten zien. 

Een monotoon landschap is een stil landschap, dat zich niet op natuurlijke wijze kan aanpassen wanneer omstandigheden dat vragen. Een biodivers landschap is altijd in beweging en vol geluid. De onderlinge verschillen versterken het geheel.  

Wil je meer weten over de kunst van elkaar horen en zien, in het licht van de transities die nu gaande zijn, neem dan contact op met Marcel van Wijk.

 

Wat is jullie natuurlijke volgende stap?

Oriëntatiegesprek Neem contact op

In 60 min de samenwerking verkennen