Categorie: Geen categorie

De moesson in Thailand duurt van juli tot oktober. Tijdens deze periode, ‘vassa’ of ‘regentijdretraite’ genoemd, stoppen de monniken met werken om zich aan studie en meditatie te wijden. Zo ook in het zuiden van Thailand, waar gewerkt wordt aan een uitbreiding van het woudklooster van een beroemde abt. Hij heeft alle bouwvakkers naar huis gestuurd omdat de moesson is begonnen, ook al is het gebouw nog niet voltooid. Een bezoeker vraagt wanneer de nieuwe zaal klaar is. Zonder aarzelen antwoordt de abt: “Het is al af.” De bezoeker is van zijn stuk gebracht. “Het dak mist nog, net als alle ramen en deuren. Overal liggen stukken hout en zakken cement. U gaat het toch niet zo laten? Wat bedoelt u met ‘het is al af’?” De oude abt glimlacht en antwoordt: “Wat gedaan is, is af.”

Dit verhaal, gekregen bij de afronding van een opdracht, is me bijgebleven. Het resoneert met mijn gevoel dat je soms het werk neerlegt, terwijl het voor je gevoel nog niet af is. Er is altijd een volgende hobbel of uitdaging.

Door mijn werk als interim-manager leer ik verschillende organisaties van binnenuit kennen. Het valt me op dat veel aandacht gaat naar snelle beslissingen die voldoening geven op korte termijn. Te midden van alle grote transities waarin we ons nu bevinden, ontstaat echter ook de roep om grotere bewegingen. Hebben we het geduld om zo’n beweging in gang te zetten, eentje met golven misschien ver voorbij ons eigen leven?

De theorie van het onbewuste denken nodigt ons uit om bij complexe vraagstukken de regie aan ons onbewuste te geven. Het bewuste denken heeft namelijk de neiging om strikte regels te volgen. Als dat er teveel worden, raken we overweldigd. We doen er goed aan de feiten bewust in overweging te nemen en daarna de beslissing uit te stellen. Slaap er een nachtje over. Maak een lange wandeling in de natuur. Op een zeker moment dient de juiste actie of beweging zich aan. Dat is een goed moment om naar onze intuïtie te luisteren. Als we ruimte creëren voor het samenspel van feiten en onderbuikgevoel, komt de beweging die we willen veroorzaken voort uit een dieper weten.

Een aantal maanden geleden ben ik begonnen aan een nieuwe opdracht in een voor mij bekende werkomgeving. De programma’s die ik destijds samen met collega’s vanuit intuïtie opzette, lopen nu ten einde en laten positieve resultaten zien. Het werk dat ik vandaag verricht, werpt mogelijk ook pas over een paar jaar zijn vruchten af. Ondertussen blijven kleine problemen om urgentie vragen en zal het gevoel van ‘nooit af’ niet helemaal verdwijnen. Echter, de grote beweging is in gang gezet en wat gedaan is, is af. Die wetenschap biedt troost.

Door: Marcel van Wijk, Allard de Ranitz en Ard Hordijk

De mens blijven ontdekken

Soms komt er een boek voorbij dat je met zachte hand dwingt om opnieuw te kijken naar je eigen werk. ‘Het begin van alles’ van David Graeber en David Wengrow werpt mogelijk een nieuw licht op Spiral Dynamics en deed ons met elkaar in gesprek gaan over de aannames die ten grondslag liggen aan dit model.

Het boek beargumenteert, met veel bewijsmateriaal, dat het gangbare verhaal over vroege menselijke samenlevingen niet klopt. Alle geschiedenisboeken beschrijven jagers-verzamelaars die min of meer willoos door de evolutie veranderen in landbouwers en daarna in inwoners van steden en koninkrijken. ‘Het begin van alles’ laat echter zien dat er in die vroege samenlevingen veel verschillende samenlevingsvormen tegelijkertijd bestonden. Patriarchale en matriarchale stammen leefden naast elkaar. Sommige samenlevingen hadden in het ene seizoen een egalitair en in het andere seizoen een hiërarchisch karakter, met bijvoorbeeld een soort politiemacht. Bij wijze van experiment kozen sommige groepen een tijd voor een landbouwsamenleving, om die daarna weer te verlaten en opnieuw jagers-verzamelaars te worden. Metropolen bestonden ook al, veel eerder dan we tot nu toe dachten.

De aannames onder Spiral Dynamics
Terwijl we dit lazen, drong de vergelijking met Spiral Dynamics zich op. Ook dit model leunt op een bepaalde volgorde in de ontwikkeling van onze samenlevingen. Het beschrijft eerst stammen die paars georiënteerd zijn, dan koninkrijken met het rode waardesysteem als basis en daarna steden, die het blauwe waardesysteem uiten. Andersom, of tegelijkertijd, lijkt niet te passen binnen de kaders van het model. ‘Het begin van alles’ zet grote vraagtekens bij de gangbare beschrijving van de geschiedenis van de mensheid. Als gedachteoefening doen wij hetzelfde bij Spiral Dynamics. Klopt het model nog wel? Kunnen we Spiral Dynamics op dezelfde manier blijven inzetten voor ons werk met mensen en organisaties, of is er een herziening nodig?

Dynamiek
Als eerste komt een verschil in focus naar boven. Spiral Dynamics beschrijft interne waardesystemen en ‘Het begin van alles’ richt zich op (politieke, economische, religieuze) externe structuren. Bovendien is Spiral Dynamics van nature niet een lineair model. Het gaat juist uit van allerlei mengvormen en op en neer gaande bewegingen tussen de verschillende waardesystemen. Ook beschrijft het individuen die vanuit hun bestaande situatie structuren ontwerpen voor een nieuwe samenleving, omdat zij zich verder dan gemiddeld ontwikkeld hebben. Echter, misschien zijn alle waardesystemen altijd in mensen aanwezig? Bouwen ze in een noodzakelijke en vaste ontwikkeling op elkaar voort? Deze kritische vragen zullen we onszelf blijven stellen als we werken met Spiral Dynamics.

Maar eigenlijk brengt dit boek iets anders.

Diverse samenlevingen
‘Het begin van alles’ laat een grote diversiteit van samenlevingen zien, die naast elkaar bestaan. Het beschrijft mensen die diepgang vonden in het ontwikkelen van een samenlevingsvorm die op dat moment het beste paste. Westerse samenlevingen lijken meer homogeen georganiseerd, met het kapitalisme en een parlementaire democratie als basis. Wat zou er gebeuren als we onszelf toestaan om bewust te kiezen voor de samenlevingsvorm die, gezien de context, het beste past?

Nieuwsgierig blijven
David Graeber en David Wengrow nodigen ons uit om nieuwsgierig te blijven naar de dilemma’s van groepen mensen en de gekozen oplossingen. Net zoals Dr. Clare W. Graves, de wetenschapper die wilde weten waarom mensen zo verschillend kijken naar hun omgeving. Op basis van zijn werk ontwikkelden Dr. Don Beck en Chris Cowan Spiral Dynamics. Mogelijk is met de overgang van het werk van Dr. Graves naar Spiral Dynamics teveel van die nieuwsgierigheid verloren gegaan. We bespeuren soms de neiging om op basis van het model van tevoren al te weten hoe het zit en waar het naartoe gaat.

Volgende stap
We voelen ons aangespoord om met nog meer openheid te kijken naar mensen en organisaties. Ook willen we de oplossingen uit het verleden nog meer meenemen in ons werk. Vanuit welke bril kijken wij en anderen nu naar de wereld? Welke betekenis geven we met behulp van Spiral Dynamics aan de situatie? Vervolgens ontdekken we samen welke volgende stappen het beste passen en gaan daarmee aan de slag. Iedere keer opnieuw.

Ken je het gevoel dat je het leven niet ten volle leeft? Dat er iets niet klopt? Misschien is er een bestemming of hoger doel voor jou, maar ergens vind je dat ook wat vaag, dus besteed je verder weinig aandacht aan deze gevoelens. Je bent niet de enige. Veel mensen die nieuwsgierig zijn naar hun essentie laten zich weerhouden door belemmerende gedachten. Dit is mijn persoonlijke top vijf.

1. Waar zeg ik eigenlijk ja tegen?

In zekere zin voelt het ontdekken van jouw persoonlijke purpose als het nemen van de rode pil uit The Matrix: geen weg terug. Wél weten wat jouw purpose is maar er niet (volledig) naar leven, kan nóg frustrerender zijn dan je levensdoel überhaupt niet kennen. Blissfull ignorance! De rode pil staat symbool voor de bereidheid jouw volledige potentieel onder ogen te zien. Starten met het ontdekken van jouw purpose is vergelijkbaar spannend. Een beproefd systeem geeft wat vaste grond onder de voeten. Wij werken met de True Purpose methode, waarin je leert communiceren met een vertrouwde bron (intuïtie, essentie, ziel of God – kies wat je aanspreekt) en jouw purpose formuleert in vier purpose statements.

2. Kan ik die purpose niet gewoon op eigen houtje vinden?

Je komt best een eind door goed te onderzoeken wat je eigenlijk al weet. Wat wilde je worden als kind? Wat zou je doen met een miljoen? Hoe wil je na jouw dood herinnerd worden? De antwoorden geven echter vaak weinig richting aan levenskeuzes. Ze blijven aan de oppervlakte en zetten je niet echt in beweging. Het is óók mogelijk om direct aan het diepere deel van jou (intuïtie, essentie, ziel of God – kies wat je aanspreekt) te vragen wat jouw purpose is. Dat is iets moeilijker en gaat vaak veel dieper. Het is de kunst om ziel niet te verwarren met ego, om de goede vragen te stellen en om de antwoorden te interpreteren. Het stellen van de vragen is te vergelijken met bidden. Nu komen er echter ook antwoorden retour en heb je de mogelijkheid om door te vragen! In de True Purpose methode kijken we naar ‘dat wat het hoogste scoort in termen van emotionele en energetische reactie’. Een purpose geeft dus sowieso veel energie!

3. Maak ik mezelf niet veel te belangrijk?

Wie ben ik om te denken dat ik de wereld kan zegenen? Deze belemmerende gedachte komt vaak langs als we de vier aspecten van True Purpose uit de doeken doen: Essence, Blessing, Mission en Message. Bij missie, essentie en boodschap kunnen we ons direct iets voorstellen, maar zegening? Dat klinkt pompeus en hoogdravend. Alle vier de onderdelen hebben echter een eigen functie en zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De Blessing is als het ware jouw unieke gift aan de wereld. En ja, dat is groots.

4. Is een purpose niet iets vaags?

Als je het met de uitslag van een beroepskeuzetest vergelijkt: ja. Een purpose vertelt je niet letterlijk wat voor werk bij je past en waar je morgen ja of nee tegen kunt zeggen. Zie een purpose eerder als een feilloos werkend innerlijk kompas. In situaties waarin ik het niet helemaal weet, herinner ik me altijd mijn eigen purpose. I am a warrior of love. I transform pain into love (= mijn essentie en zegening). Ik voel dan hoe mijn houding verandert. Ik voel me meer gegrond en geïnspireerd. Mijn purpose verbindt me (opnieuw) met mijn hart en geeft me moed. Deze ervaringen zijn voor mij zeer concreet en allesbehalve vaag.

5. Purpose, dan moet je je afzetten tegen ego, toch?

Het ego heeft een slecht imago. Het advies is vaak: negeer wat jouw ego oppert en ga radicaal voor het hogere doel. Heel inspirerend, maar helemaal niet praktisch. Het levert een splitsing op. Mensen ervaren op bepaalde momenten hun ‘geïnspireerde zelf,’ verbonden aan dat hogere doel maar veel vaker hun ‘dagelijkse zelf’, bezig met de afwas. De True Purpose methode gaat uit van een partnership tussen jouw vertrouwde bron, die zich op inspiratie en groei richt en het ego, dat voor primaire behoeftebevrediging zorgt, zoals zekerheid en veiligheid. In welke mate jij jouw purpose leeft is een keuze die je ieder moment en passend bij jouw levensfase kunt maken. Heb je een jong gezin en laat je daarom nu zekerheid en inkomen zwaarder wegen? Wil je jouw huwelijk en het sociale leven dat daarbij hoort niet verstoren? Lijkt het je veel te veel werk om jouw Essence, Blessing, Mission en Message te manifesteren op alle vlakken in je leven? Het is jouw leven en je bent niemand verantwoording schuldig. Het zal alleen wel wat schuren, want je hebt de rode pil genomen. Je kent jouw purpose en voelt het volle potentieel…

Meer lezen over Personal Purpose Quest

Is je wel eens opgevallen dat alles in de natuur cyclisch verloopt? Eb en vloed, de 4 seizoenen, dood en geboorte. Er is een begin, een groeifase, een stabiele fase en een natuurlijk einde, dat vaak weer een nieuw begin inluidt.

Stel, wij mensen zouden ook meer cyclisch gaan leven en werken. Dan vertoeven we nu in de tijd van de opkomende bloei. We zouden vooral nieuwe verbindingen leggen en aandacht geven aan snelle innovatie, groeispurts en ontwikkeling. We zouden ons bezig houden met de vraag: wat is mijn bloesem? Wetende dat er straks appels groeien, wat laat ik nu ontkiemen?

Bij mij persoonlijk krijgt dat vorm door boeken te lezen die gaan over het regeneratieve vermogen van de mens, bijvoorbeeld ‘Leven & werken in het ritme van de seizoenen’ van Jaap Voigt en het boek ‘Regenerative Leadership’ van Giles Hutchins en Laura Storm. Ze leggen oude wijsheden bloot en inspireren om opnieuw verbinding te maken, met elkaar en met de aarde.

blog lezen