Tag: Changemakers

Darwin schreef: “It is not the strongest of the species that survive, nor the most intelligent, but the one most responsive to change.” Vervang species door organisaties of teams en de observatie klopt nog steeds. Vernieuwen is van levensbelang. Dat besef is er vaak wel, maar telkens veranderen en continu vernieuwen kost moeite. De sleutel voor werkelijke transformatie is het omarmen van afwijkingen. 

Het is makkelijker gezegd dan gedaan: afwijkingen zien, er nieuwsgierig naar zijn én ze omarmen. Immers, afwijkingen voelen meestal als niet kloppend en lastig. We duwen ze liever weg, sluiten ze uit, zodat alles blijft zoals het nu is – want het gaat toch goed? Uit eigen ervaring weet ik dat die reactie comfortabel voelt, maar vernieuwing in de weg staat. 

Ik herinner me Rob, mijn collega die geen heil zag in het zojuist door mij geprezen plan. Hij opperde alternatieven, die lastiger te realiseren waren, omdat ze ook het gedrag van ons als managementteam betroffen. Zijn pleidooi riep weerstand op. Mijn eerste reactie was dan ook ‘tot de orde roepen’. Ik koos ervoor vast te houden aan het oorspronkelijke plan en daarmee keerde de rust weer. Toen ik aan het einde van de dag naar huis reed, dacht ik opnieuw aan Rob. Hij had zijn nek uitgestoken, nieuwe mogelijkheden gezien en een genuanceerd tegengeluid laten horen. In plaats van afkappen had ik moeten aanmoedigen. En ja, dan ging er misschien een zorgvuldig uitgewerkt plan de prullenbak in, maar wat als zijn ideeën veel meer toegevoegde waarde hadden? De volgende dag vroeg ik Rob alsnog meer uitleg te geven. Dat vond ik niet makkelijk, want het was ook feedback op het functioneren van ons als management. Toch kon ik hem uit nieuwsgierigheid vragen naar zijn beweegredenen. Uiteindelijk besloten we verder te gaan met het alternatieve voorstel, dat zich inmiddels heeft bewezen als een erg goed plan.

Een ander voorbeeld is de pijnlijk eerlijke observatie van mijn collega Janneke. Zij bleef steeds vaker weg bij overleggen. Haar standpunt: “Waarom moeten we allemaal iets van alle onderwerpen vinden? We hebben deskundigen die hier goed over na hebben gedacht. Laten we er gewoon vanuit gaan dat zij het goed zien.” Dat vonden we lastig en afwijkend, want ja, we waren eraan gewend geraakt overal iets van te vinden en zo onze ‘slimheid’ te etaleren. Die gewoonte laten varen was niet gemakkelijk, maar verbeterde de kwaliteit van de overleggen enorm.

In mijn werk ben ik altijd op zoek naar de beste weg om tegengeluiden te horen. Vroeger vanuit leidinggevende rollen, nu vanuit interim-management en organisatieontwikkeling. Vanuit Synnervate helpen we organisaties die willen werken met Holacracy; een mooie vorm van zelfsturing, waarbij afwijkende meningen en voorstellen meer kans krijgen. Normaal gesproken delven ze namelijk vaak het onderspit. Collega’s komen direct met goedbedoelde oplossingen, er ontstaan lange discussies of het voorstel wordt vermengd met duizend-en-een aandachtspunten van anderen. 

Holacracy richt zich op het originele plan en op snelle stappen vooruit. De bedenker wordt uiterst serieus genomen en aangemoedigd om bij zijn of haar voorstel te blijven. Iedereen mag er wat van vinden, maar er is geen verplichting om iets met al die meningen te doen. Bezwaren zijn welkom, maar tellen alleen als ze valide zijn (er is een zorgvuldige procedure om dat te bepalen).

Deze aanpak levert ontzettend veel op: elk geluid krijgt een kans, het oeverloos geleuter droogt op als sneeuw voor de zon en de organisatie zet afwijkingen soepeltjes om in innovatie. Tot zover mijn observatie, met dank aan Darwin.

Wil je meer weten over Holacracy en de kracht van afwijkingen? Neem contact op met Synnervate.