Solidaridad is een internationaal opererende maatschappelijke organisatie met meer dan 45 jaar ervaring in het verduurzamen van productieketens. Samen met partijen in die ketens, van boeren tot multinationals, werkt Solidaridad aan eerlijke producten die geen schade toebrengen aan mens of milieu en bovendien voor iedereen winstgevend zijn. Daartoe zijn verschillende campagnes in het leven geroepen, ondermeer ‘For the Love of Chocolate’, ‘How to Change the World with Sugarcane’ en ‘Op weg naar Goed Goud’. Solidaridad wil graag weten hoe effectief deze campagnes zijn. Verhogen ze het bewustzijn in de cacao, suiker– en goudindustrie? In hoeverre dragen ze bij aan het verduurzamen van de productieketens? En welke onderliggende patronen spelen mee?
Aanpak
Ard Hordijk, Changemaker bij Synnervate, analyseert de campagnes aan de hand van Spiral Dynamics. Middels interviews en online onderzoek krijgt hij een goed beeld van verschillende waardesystemen, verandercondities en veranderstadia in de drie sectoren. Uit de analyse blijkt ten eerste dat campagnes van Solidaridad relevante partijen samenbrengt. Daarnaast sluiten de campagnes inhoudelijk goed bij de behoefte van de verschillende sectoren. Een goed voorbeeld daarvan is de suikerrietcampagne. Solidaridad heeft ervoor gekozen niet de misstanden in die sector te benadrukken, maar in te spelen op de trots (paars) op het economische en duurzame potentieel van het gewas (oranje-groen). In termen van Spiral Dynamics; er is in de sector voldoende dissonantie met de huidige situatie (veranderconditie 3), waardoor er ruimte ontstaat voor openheid (veranderconditie 1).
Change
Ard adviseert voldoende aandacht te besteden aan het ontwikkelen van een verhaallijn die aansluit bij de veranderdynamiek van de betreffende sector. Voor de suikerrietcampagne betekent dat het aandragen van alternatieven (veranderconditie 4) en het slechten van barrières (veranderconditie 5). Solidaridad verwerkt deze adviezen in toekomstige campagnes.
Margreet van der Pijl van Society Works deed in 7 Afrikaanse en Aziatische landen onderzoek gedaan naar social entrepeneurs die zich richten op duurzame voedselproductie en -distributie. Ze deed dat samen met Evert-Jan Quak, in opdracht van het Nederlandse Food&Business Knowledge Platform. Uit het onderzoek blijkt dat veel sociaal ondernemers beperkt toegang hebben tot financiering, netwerk en kennis. Er bestaan echter wel ondersteuningsprogramma’s, ontwikkeld door NGO’s. De ‘usual suspects’, starters, weten hier al gebruik van te maken.
In samenwerking met contactpersonen in de 7 landen ontstaat het idee om het Social Entrepreneurship Support for Food Security, kortweg SES4Food, op te zetten. Met als doel: het ecosysteem van social enterpreneurs versterken door barrières weg te nemen. Margreet vraagt Synnervate om dit proces te begeleiden.
Aanpak
Ard ontwerpt en faciliteert twee bijeenkomsten in Nederland, op basis van de art of hosting-methode. De eerste stap betreft het scherp formuleren van het doel van de bijeenkomsten zelf (purpose). Die verschuift van ‘partijen informeren over de uitkomsten van het onderzoek’ naar ‘toetsen of partijen zich herkennen in de noodzaak van ons concept & ze uitnodigen om mee te doen met de verdere ontwikkeling.’ In de tweede bijeenkomst onderzoeken de deelnemers hoe het SES4Food-initiatief hun eigen werk lichter kon maken. Daarnaast ontwikkelen ze samen het businessplan. Voor de positionering van SES4Food ten opzichte van andere partijen maakt Ard gebruik van de dubbele S-curven, voor het governance model werkt hij met de spelregels van Holacracy®.
“Ard heeft een zeer prettige manier van werken en houdt ons op de route. Samen beschouwden we SES4Food vanuit verschillende perspectieven. Op die manier blijven we bij onze principes, zoals de focus op bottom-up ontwikkeling.”
Change
De initiatiefnemers zijn eigenaar van een uitgewerkt business plan, gedragen door alle deelnemende partijen. Er is toezegging om in twee landen een prototype voor SES4Food te realiseren.
Ard Hordijk, Changemaker bij Synnervate, onderzoekt de mogelijkheden om visserij-ketens verder te verduurzamen. Er bestaan al twee sterke impulsen; keurmerken voor duurzame vis zoals MSC en regelgeving vanuit de overheid. Een nauwere samenwerking met de financiële sector zou een goede derde drijfveer zijn. Tegelijkertijd is er vanuit investeerders behoefte aan beter zicht op de risico’s van hun investeringen in de visserij.
Aanpak
Ard benadert Scomber Consultancy, Fauna & Flora International en Stichting Noordzee, Rabobank en WWF Nederland met de vraag: hoe kunnen we samen de visserij verder verduurzamen? Hij vraagt alle partijen zowel de belangen van hun organisatie als die van het project te dienen. Ieder teamlid krijgt, gebaseerd op de principes van Holacracy®, duidelijke rollen en verantwoordelijkheden én de maximale vrijheid om activiteiten te ondernemen. Bovendien brengt Ard met behulp Spiral Dynamics ieders onderliggende drijfveren in kaart.
Change
Er is commitment en financiering gevonden om de SSF Toolkit te ontwikkelen; een instrument dat duurzaamheidsrisico’s van visserijbedrijven in kaart brengt. Het stelt investeerders in staat deze risico’s beter te managen. Er is ook vertrouwen opgebouwd, doordat de verschillende partijen elkaars belangen en drijfveren nu beter begrijpen en erkennen.
